ระบบการศึกษาของจีนวางแผนโดยรัฐบาลกลาง โดยมีกระทรวงศึกษาธิการจีนเป็นหน่วยงานหลักที่สำคัญที่สุดในการควบคุมดูแลระบบการศึกษา รับผิดชอบโดยตรงในเรื่องของการบัญญัติ กฎหมาย กำหนดนโยบายและแผนงานด้านการศึกษา ดูแลและวางแผนการพัฒนาระบบการศึกษาจีน ปรับเปลี่ยนนโยบายของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้านการศึกษา ให้เป็นแนวทางเดียว กันทั้งประเทศ การศึกษาภาคบังคับคือการศึกษาในระดับประถมศึกษา 6 ปี และมัธยมศึกษาตอนต้น 3 ปี รวมเป็น 9 ปี รัฐบาลจีนให้ความสำคัญต่อการรับชาวต่างชาติเข้ามาศึกษาในจีนอย่างมาก ถือเป็นการสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างประเทศจีนและประเทศอื่นๆ ปัจจุบันมีนัก เรียนจากประเทศไทยที่กำลังศึกษาอยู่ในประเทศจีนประมาณ 2,500 คน ระบบการศึกษา ประเทศจีนแบ่งออกเป็น 4 ระดับ ได้แก่

1. การศึกษาขั้นพื้นฐาน: การศึกษาขั้นพื้นฐาน หมายถึง การศึกษาในระดับประถมศึกษา (6 ปี) ระดับมัธยมต้นและมัธยมปลาย (6 ปี) เนื่องจากการศึกษาระดับประถมศึกษาเป็นการศึกษาภาคบังคับ ดังนั้นโรงเรียน ประถมโดยทั่วไปจะเป็นโรงเรียนของรัฐโดยจัดให้นักเรียนเข้าเรียนในโรงเรียน ใกล้บ้านรัฐบาลจีนพยายามที่จะพัฒนาให้ประชาชนทั่วประเทศได้รับโอกาสทางการศึกษาอย่างเท่าเทียมกันในขณะเดียวกันก็พยายามที่จะสร้างศูนย์กลางการศึกษาในเขต พื้นที่ ชนบทการศึกษาระดับมัธยมต้นของจีนมีระยะเวลา 3 ปี

โรงเรียนมัธยมต้นในจีนส่วนใหญ่เป็นโรงเรียนที่จัดตั้งโดยรัฐบาล เนื่องจากยังเป็นการศึกษาภาคบังคับ หลังจากจบการศึกษาระดับประถมศึกษาแล้ว นักเรียนต้องสอบเข้าเพื่อศึกษาต่อในระดับมัธยมต้นโดยโรงเรียนที่จะศึกษาต่อจะกำหนดจากที่อยู่และความต้องการ
โดยส่วนตัวของนักเรียนเองการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายในจีนแบ่งออกเป็นมัธยม ปลายทั่วไป มัธยมปลายด้านวิชาชีพ และอาชีวศึกษา โดยการศึกษาระดับมัธยมปลายของจีนใช้เวลา 3 ปี และเป็นระดับการศึกษาที่ไม่บังคับ ดังนั้นนักเรียนจะต้องรับผิดชอบค่าเล่าเรียนเอง โรงเรียนมัธยมปลายในจีนส่วนใหญ่จะเป็นโรงเรียนของรัฐ แต่ก็มีบางส่วนที่เป็นโรงเรียน เอกชน ทั้งนี้การเข้าเรียนในระดับมัธยมปลายในจีนจำเป็นต้องสอบเข้า โดยดูจากระดับ คะแนนที่สอบได้

2. การศึกษาด้านวิชาชีพ: การศึกษาด้านวิชาชีพ หมายถึง โรงเรียนด้านวิชาชีพ รวมถึงหลักสูตรอบรมวิชาชีพระยะสั้น ปัจจุบันสถานการณ์การเติบโตของการศึกษาด้านอาชีพมีการเปลี่ยนแปลงคือ การศึกษาด้าน เศรษฐกิจการคลัง พลศึกษา ศิลปกรรม มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น ส่วนการศึกษาด้านวิทยาศาสตร์ มีแนวโน้มลดลง

3. การศึกษาระดับอุดมศึกษา: หมายถึง การศึกษาระดับอนุปริญญา ระดับปริญญาตรี ปริญญาโท รวมถึงการศึกษาระดับปริญญาเอก การศึกษาระดับอุดมศึกษาของจีนมีการพัฒนาอย่างต่อ เนื่อง ภายหลังปี 1981 เป็นต้นมา จีนได้เริ่มจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาตามแบบสากลทั่วไป ที่ชัดเจน โดยแบ่งเป็น 3 ระดับคือ ปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก

ปัจจุบันมหาวิทยาลัยในจีนมีจำนวนประมาณ 3,000 แห่ง โดย 2 ใน 3 เป็นมหาวิทยาลัยของรัฐและ 1 ใน 3 เป็นมหาวิทยาลัยเอกชน การเข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยของจีนจำเป็นต้องผ่านการสอบเข้าศึกษา โดยดูจากระดับคะแนนในการสอบ มหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงในจีนส่วนใหญ่จะ เป็น มหาวิทยาลัยของรัฐ

4. การศึกษาผู้ใหญ่: หมายถึง การศึกษาประเภทต่างๆ ที่จัดขึ้นสำหรับผู้ใหญ่และผู้ไม่รู้หนังสือหรือ การศึกษาอื่นที่มีรูปแบบใกล้เคียงกัน การศึกษาผู้ใหญ่ในระดับสูงพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ในปี 1999 มีสถานศึกษาระดับอุดมศึกษาสำหรับการศึกษาผู้ใหญ่จำนวน 871 แห่ง และยังมีอีก 800 กว่าแห่งที่เปิดการศึกษาทางไปรษณีย์ และการศึกษาภาคค่ำ

การสอบวัดระดับความรู้ภาษาจีน HSK

การสอบวัดระดับความรู้ภาษาจีน HSK คือการสอบวัดระดับความรู้ภาษาจีนมาตรฐานสากลสำหรับผู้ที่ใช้ภาษาจีนเป็นภาษาที่สอง     

จัดโดยสำนักงานเผยแพร่ภาษาจีนระหว่างประเทศ ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 มหาวิทยาลัยภาษาและวัฒนธรรมปักกิ่ง สำนักงานกรุงเทพ ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นตัวแทนจัดสอบการวัดระดับความรู้ภาษาจีน HSK ในเขตกรุงเทพฯ

ตั้งแต่ปี พ.ศ.2553 สำนักงานเผยแพร่ภาษาจีนระหว่างประเทศได้เปลี่ยนระบบการสอบวัดระดับความรู้ภาษาจีน HSK เป็นระบบใหม่ โดยแบ่งการสอบออกเป็นสองส่วน คือ สอบข้อเขียน และ การพูด

การสอบ HSK ระบบใหม่

การสอบข้อเขียน แบ่งออกเป็น 6 ระดับดังนี้

• ระดับที่ 1 สำหรับผู้สอบที่เข้าใจคำศัพท์และประโยคภาษาจีนง่าย ๆ เรียนรู้คำศัพท์มาแล้วอย่างน้อย 150 คำ
• ระดับที่ 2 สำหรับผู้สอบที่สามารถใช้ภาษาจีนสื่อสารเรื่องง่าย ๆ ในชีวิตประจำวัน เรียนรู้คำศัพท์มาแล้วอย่างน้อย 300 คำ
• ระดับที่ 3 สำหรับผู้สอบที่สามารถใช้ภาษาจีนสื่อสารเรื่องความเป็นอยู่ การศึกษา การทำงาน และท่องเที่ยวในประเทศจีน เป็นต้น  เรียนรู้คำศัพท์มาแล้วอย่างน้อย 600 คำ
• ระดับที่ 4 สำหรับผู้สอบที่สามารถใช้ภาษาจีนสื่อสารในหัวข้อที่กว้างขวางขึ้นและสามารถสื่อสารกับผู้ใช้ภาษาจีนเป็นภาษาแม่ได้อย่างคล่องแคล่ว เรียนรู้คำศัพท์มาแล้วอย่างน้อย 1,200 คำ
• ระดับที่ 5 สำหรับผู้สอบที่สามารถอ่านเข้าใจภาษาจีนจากหนังสือพิมพ์และนิตยสารจีนฟังเข้าใจรายการโทรทัศน์และภาพยนตร์จีน และสามารถพูดภาษาจีนในที่สาธารณะได้ เรียนรู้คำศัพท์มาแล้วอย่างน้อย 2,500 คำ
  ♦ ระดับที่ 6 สำหรับผู้สอบที่สามารถฟังและอ่านข่าวสารภาษาจีนได้อย่างดี สามารถสื่อสารความคิดเห็นของตัวเองด้วยปากเปล่าหรือการเขียนเป็นภาษาจีนได้อย่างคล่องแคล่ว เรียนรู้คำศัพท์ภาษาจีน 5,000 คำขึ้นไป

การสอบพูด แบ่งออกเป็น 3 ระดับ คือ

♦ ระดับต้น
♦ ระดับกลาง
♦ ระดับสูง

ผู้ที่สมัครสอบข้อเขียนระดับ 4 ขึ้นไปสามารถสมัครสอบพูดได้ การสมัครสอบข้อเขียนและสอบพูด จะต้องสมัครสอบแยกกัน

ตารางเปรียบเทียบการสอบวัดระดับความรู้ภาษาจีน HSK ระบบใหม่และระบบเก่า 

ประโยชน์ของการสอบ HSK

1. เพื่อใช้รับนักศึกษาใหม่ ใช้แบ่งห้องเรียนตามระดับความรู้ และยกเว้นการเรียน
2. เพื่อใช้คัดคนเข้าทำงาน ฝึกอบรม และเลื่อนตำแหน่ง
3. เพื่อใช้วัดมาตรฐานของผู้สอบเองว่ามีความรู้ภาษาจีนอยู่ที่ระดับใด
4. เพื่อสถานศึกษาใช้วัดมาตรฐานการสอนของสถาบันตัวเอง

เนื้อหาการสอบHSKของแต่ละระดับ
ระดับที่ 1 มีข้อสอบทั้งหมด 40 ข้อ แบ่งออกเป็น ฟังเข้าใจ และ อ่านเข้าใจ

หมายเหตุ คะแนนเต็มหัวข้อละ 100 คะแนน คะแนนรวม 120 จากคะแนนเต็ม 200 ถือว่าสอบผ่าน ระยะเวลาของผลสอบคือ 2 ปี นับจากวันที่สอบ 

ระดับที่ 2 มีข้อสอบทั้งหมด 60 ข้อ แบ่งออกเป็น ฟังเข้าใจ และ อ่านเข้าใจ

หมายเหตุ คะแนนเต็มหัวข้อละ 100 คะแนน คะแนนรวม 120 จากคะแนนเต็ม 200 ถือว่าสอบผ่าน ระยะเวลาของผลสอบคือ 2 ปี นับจากวันที่สอบ 

ระดับที่ 3 มีข้อสอบทั้งหมด 80 ข้อ แบ่งออกเป็น ฟังเข้าใจ อ่านเข้าใจ และการเขียน

หมายเหตุ คะแนนเต็มหัวข้อละ 100 คะแนน คะแนนรวม 180 จากคะแนนเต็ม 300 ถือว่าสอบผ่าน ระยะเวลาของผลสอบคือ 2 ปี นับจากวันที่สอบ 

ระดับที่ 4 มีข้อสอบทั้งหมด 100 ข้อ แบ่งออกเป็น ฟังเข้าใจ อ่านเข้าใจ และการเขียน

หมายเหตุ คะแนนเต็มหัวข้อละ 100 คะแนน คะแนนรวม 180 จากคะแนนเต็ม 300 ถือว่าสอบผ่าน ระยะเวลาของผลสอบคือ 2 ปี นับจากวันที่สอบ 

ระดับที่ 5 มีข้อสอบทั้งหมด 100 ข้อ แบ่งออกเป็น ฟังเข้าใจ อ่านเข้าใจ และการเขียน

หมายเหตุ คะแนนเต็มหัวข้อละ 100 คะแนน คะแนนรวม 180 จากคะแนนเต็ม 300 ถือว่าสอบผ่าน ระยะเวลาของผลสอบคือ 2 ปี นับจากวันที่สอบ 

ระดับที่ 6 มีข้อสอบทั้งหมด 101 ข้อ แบ่งออกเป็น ฟังเข้าใจ อ่านเข้าใจ และการเขียน

หมายเหตุ คะแนนเต็มหัวข้อละ 100 คะแนน คะแนนรวม 180 จากคะแนนเต็ม 300 ถือว่าสอบผ่าน ระยะเวลาของผลสอบคือ 2 ปี นับจากวันที่สอบ

ตารางเปรียบเทียบระดับ HSK ระหว่างระบบเก่า และระบบใหม่